Dankbaarheid… Het is simpel, maar toch zo bijzonder. Klein en tegelijkertijd ontzettend groot. Je dankbaarheid tonen is een krachtige tool wanneer je je goed voelt, maar zelfs nog sterker wanneer je je niet goed voelt. Door je te focussen op de fijne, mooie en leuke dingen, verander je de manier waarop je naar de wereld kijkt. En juist in donkere tijden is dat heel belangrijk.
Dankbaarheid tonen: JUIST wanneer het minder goed met je gaat
Het is natuurlijk makkelijker gezegd dan gedaan, want je dankbaarheid tonen als het niet goed met je gaat, is best een opgave. Als je hoofd overloopt van de zorgen, je lichaam vast zit van de stress en/of je ontzettend verdrietig bent, dan voelt het alsof er een donkere deken over je wereld is gedrapeerd. Het lijkt dan alsof je je in een uitzichtloze situatie bevindt, waaraan je voor je gevoel nooit kunt ontsnappen.
Maar tegelijkertijd geldt ook: waar je je aandacht op richt, dat groeit. Daarom is het JUIST in moeilijke tijden belangrijk om dankbaarheid te tonen.
Dankbaar zijn voor wat je hebt, geeft je namelijk nieuwe inzichten en zorgt voor een positieve verandering in je brein
Zo maak je bijvoorbeeld meer serotine en dopamine aan en worden er verschillende hersengebieden geactiveerd wanneer je je oprecht dankbaar voelt. Verschillende neurowetenschappers hebben aangetoond dat dagelijks dankbaarheid tonen zelfs één van de beste manieren is om je geluksniveau te vergroten.
Een interessant onderzoek van Sonja Lyubomirsky – hoogleraar psychologie aan de universiteit van Californië – concludeerde dat het gevoel van geluk maar voor 10% bepaald wordt door de omstandigheden en voor 50% genetisch bepaald is. Dat betekent dus dat we voor de overige 40% (!) zelf invloed kunnen uitoefenen op ons ‘beter’ of gelukkiger voelen. In haar boek De Maakbaarheid Van Geluk gaat ze vervolgens uitgebreid in op verschillende wetenschappelijke bewezen manieren die je in kunt zetten om deze 40% te beïnvloeden. Dankbaarheid staat op nummer 1.
Dus op momenten dat het minder goed gaat is juist belangrijk om dankbaarheid te tonen. Dat zit hem zelfs al in de hele kleine dingen, want er is áltijd wel iets om dankbaar voor te zijn. Wanneer je daarmee oefent, zal je beseffen dat er meer is dan de ellende waar je op dit moment in zit.
De kracht van dankbaarheid is enorm
Als je lekker in je vel zit en er alleen maar goede dingen lijken te gebeuren, is het gemakkelijk om dankbaarheid te tonen. Het voelt dan logisch, natuurlijk, alsof het niet anders kan. En zoals je wellicht weet, vergroot die dankbaarheid op zulke momenten je geluksgevoel.
Goed nieuws: wanneer je niet lekker in je vel zit, zorgt dankbaarheid óók voor meer geluk en een beter gevoel over jezelf! Ik kan het weten, want ik heb mezelf een paar jaar terug grotendeels uit een depressie geschreven. Door te focussen op de dingen waarvoor ik dankbaar was (en deze op te schrijven), veranderde ik niet alleen mijn kijk op de situatie, maar vergrootte ik ook mijn geluksniveau en veerkracht.
Ik nam hiermee de verantwoordelijkheid voor een groot deel van mijn geluksgevoel en gebruikte de kracht van dankbaarheid om dit positief te beïnvloeden. Zelfs toen ik amper energie had, overladen was door negativiteit en verdriet, en sceptisch was over verbetering, werd dankbaarheid mijn focus.
Uit een depressie met dankbaarheid
Zelf was ik mij altijd al bewust van de kracht van dankbaarheid en het geschreven woord, doordat ik mijn hele leven al schrijf voor heling. Ik journal regelmatig en ik heb een blog gehad waarop ik schreef over mijn zoektocht naar de liefde, de dingen die mij dagelijks verwonderden en mijn leven als solo reiziger. Maar toen ik mij op het diepste punt in mijn leven bevond en nergens het licht meer van kon zien, waren het de bewuste schrijfoefeningen (gericht op dankbaarheid), die de grootste invloed hebben gehad op mijn heling.
Doordat ik klein begon, was de drempel laag genoeg om een begin te maken en het ook vol te houden.
Zelfs op momenten dat ik er geen zin in had, volgde ik mijn ritueel en merkte ik op een gegeven moment de positieve invloed die het begon te hebben op mijn helingsproces.
Niet alleen heelde ik uiteindelijk van mijn depressie, maar de kracht van dankbaarheid heeft mijn hele denken positief veranderd en daarmee de manier waarop ik het leven ervaar. Het heeft mij dus echt een nieuwe mindset opgeleverd. Ik schreef mezelf letterlijk uit een depressie. Ik leerde in dankbaarheid los te laten en de focus te leggen op wat er wél is. Want er zijn altijd nog dingen om dankbaar voor te zijn, ook al kun je ze niet zien. Ook al lijkt alles zo negatief.
Wat is dankbaarheid?
Wat is dankbaarheid nu precies en waarom is de kracht van dankbare woorden zo groot op onze gemoedstoestand?
Dankbaarheid wordt op verschillende manieren omschreven. Sansone & Sansone (2010) noemen het in hun artikel ‘de waardering voor wat waardevol en betekenisvol is voor jou als persoon’ en ‘een positieve reactie op een geschenk of gebaar van een ander’. Emmons en Shelton (2002) beschrijven in hun artikel dankbaarheid als “een gevoel van verwondering, dankbaarheid en waardering voor het leven”. De Van Dale noemt het simpelweg ‘een gevoel van erkentelijkheid’. Ikzelf omschrijf het graag als ‘het bewust voelen van dat wat mooi, positief en fijn is, en het besef dat dat iets is waar je gelukkig mee mag zijn.’
Waar het op neer komt, is dat dankbaarheid een (prettig) gevoel is wat je kunt oproepen met zeer positieve effecten als gevolg.n
Er zijn verschillende voordelen verbonden aan dankbaarheid, zowel op sociaal als fysiek en psychologisch niveau. Dankbare mensen slapen beter, hebben bewezen minder angsten, een sterker immuunsysteem en een lagere bloeddruk. Ook zijn zij veerkrachtiger, vriendelijker en ervaren zij meer geluk. Bovendien blijkt uit onderzoek dat dankbare mensen over het algemeen beter voor zichzelf zorgen.
In het gepubliceerde onderzoek uit 2017 waar hierboven al naar gereferreerd wordt, wordt zelfs het belang aangeduid van dankbaarheid tonen op de werkvloer. “Organisaties moeten een cultuur van waardering en dankbaarheid koesteren. Dat is een vaardigheid die iedereen kan leren en waar iedereen baat bij heeft.”
Dankbaarheid uiten is dus iets waar je in je leven heel veel aan hebt, zowel privé als op je werk. En een negatief gevoel, een burn-out of zelfs een depressie verhelpen door dankbaar te zijn? Ja, dat kan zeker.
Dankbaarheidsoefening
En het fijne, is dat je gewoon kunt oefenen om een meer dankbare levenshouding aan te nemen. De voorwaarden hiervoor zijn wel dat je authentiek bent en het écht meent. Dan kun je – ook in moeilijke tijden – je dankbaarheid (en daarmee je geluksgevoel) vergroten.
Eén van de meest eenvoudige, maar toch krachtige dankbaarheid voorbeelden is opnoemen waarvoor je dankbaar bent. Je kunt dit elke ochtend doen, wanneer je wakker wordt. Of tijdens je ontbijt. Sta even stil bij alle dingen waarvoor je waardering voelt. De mensen die je liefhebt en die er voor je zijn, het plezier dat je haalt uit een hobby of je werk. Of een moment dat is geweest, zoals een mooie vakantie of een fijn samenzijn tijdens de feestdagen. Doe je deze dankbaarheidsoefening elke dag? Dan wordt het allereerst steeds makkelijker om op te sommen waarvoor je dankbaar bent. Daarnaast krijg je er ook meer plezier in – net als in het leven!
Schrijven als therapie
De woorden opzeggen of in je hoofd denken, dat is al een goede methode. Maar weet je wat nog sterker is? De kracht van woorden; vooral van het geschreven woord! Ga daarom liever schrijven als therapie, en dan het liefst met de hand. Het is een ideale manier om je dankbaarheid te tonen, maar ook om op een later moment jezelf nog eens te herinneren aan al het moois in je leven. Heb je een keer een slechte dag? Blader dan door je dankbaarheidsdagboek of -schriftje heen en vrolijk jezelf direct op.
Tegelijkertijd helpt het je om je persoonlijke groei te meten en je voortgang door de weken, maanden of zelfs jaren in te zien. Want geloof mij: hoe vaker je dit doet, hoe makkelijker en leuker het wordt, én hoe beter je je gaat voelen over jezelf en je leven. Trust me!
Wil jij beter worden in je dankbaarheid tonen? Download de Storyful Gratitude Guide.
Mijn advies: ga vooral met dankbaarheid oefenen. Pak er een pen en papier bij en ga aan de slag. Vind je je dankbaarheid tonen nogal lastig op een blanco vel? Geen zorgen, dat is helemaal niet vreemd. Ik heb dan iets voor je om je op weg te helpen. Download hieronder de Storyful Gratitude Guide!
Waarom de Storyful Gratitude Guide?
(enkele voordelen van dit document benoemen?)
CTA: Klik om te downloaden
Wil je graag meer weten over de kracht van dankbaarheid en woorden, en hier ook de juiste begeleiding bij krijgen? Dan sta ik, Jones Siahailatua, voor je klaar. Mijn narratieve coaching aanbod ontdek je hier. Of neem even contact met mij op als je vragen hebt.
